Enflasyon Muhasebesi

 

 

 

Mart 2024

---

VIO’da Enflasyon Muhasebesi Çözümleri

2024 itibariyle Enflasyon Muhasebesi yapılması yasa ile zorunlu kılınmıştır.

Enflasyona esas değerler temelde Stok, Sabit Kıymet gibi kavramlar ve menkul kıymet olan değerlerdir.

Bu yazıda Ön Muhasebeden elde edilebilecek olan Stok ve Sabit Kıymetler için ön bilgi verilmiştir.

Enflasyona esas Diğer Muhasebe hesaplarına ait bilgiler Ön Muhasebe’de yoktur. Ancak bu hesapların ait tarihsel kayıtlarının girileceği bir ortam ile Enflasyon hesabı yapılabilir.

 

 

Sabit Kıymet için
- “Enflasyonsuz son değerin ait olduğu dönem” için Yıl içi Üretici Fiyat endeksi katsayısı (Yİ-ÜFE) bulunur

- “Değerlenecek döneme” ait Yİ-ÜFE bulunur

- İkisi oranlanarak “taşıma katsayısı” bulunur

- Enflasyonsuz Sabit kıymet değeri ve Amortisman değeri bu taşıma katsayısı ile çarpılarak enflasyona göre değerlenmiş değerler elde edilir. Asıl enflasyonsuz değerlerden çıkarılarak ‘Enflasyon Farkı’ elde edilir.

Örnek: 2020 8. Ayda alınan Laboratuvar cihazı 30.606,75 tl bedele alındı. 2023 sonuna kadar da 12.242,72 tl amortisman ayrıldı. 2021 ve 2022’deki enflasyon düzeltmesinden bu cihaz yararlandırılmadı. 2023 için Yeniden değerleme yapılmadı.

Bu durumda Alım dönemi enflasyonsuz dönem kabul edilir. 2022/Ekim gibi yasal düzenleme hakkından yararlanılsa idi 2022/Ekim ayındaki enflasyona göre değerlendirilmiş değerler esas alınacak idi.

2020 8. Aya ait Yİ-ÜFE katsayısı 501,850

2023 12. Ay (şu anki zorunlu yasal düzenleme dönemi) için Yİ-ÜFE: 2.915,020

Taşıma katsayısı: 2.915,020 / 501,850 => 5,80855

Enflasyon Artış % = (Katsayı – 1) * 100 => 480,855 elde edilir. Yani 2020 8. Ay ile 2023 12. Ay arasında enflasyon %480 civarındadır.

Enflasyona göre değerlenmiş Sabit Kıymet: 30.606,75 X 5,80855 => 177.780,84

Sabit Kıymet Enflasyon Farkı: 177.780,84 – 30.606,75 => 147.174,90 tl elde edilir.

Aynı hesaplama Birikmiş amortisman için yapılır.

VIO'da Sabit Kıymet Enflasyon işlemlerinin nasıl yapılacağı konusunda detaylı bilgi için tıklayınız. 

 

Stok için farklı yöntemler vardır. Vio olarak “Basit Ortalama” yöntemi esas alınmıştır.

- Son envanter rakamları belirlenir

- Son dönem ve Bir önceki dönem (geçici vergi dönem sonu) için Yİ-ÜFE bulunur

- İkisinin ortalaması bulunur

- Son Yİ-ÜFE değeri Ortalamaya oranlanarak Taşıma katsayısı bulunur

- Taşıma katsayısı ile çarpılarak Enflasyona göre değerlenmiş bedel elde edilir

- Aradaki fark enflasyon farkıdır

Örnek: Bir ürün 2023 12. Ay itibariyle 72.000 tl envantere sahip olsun.

2023 12. Ay Yİ-ÜFE: 2.915,020

Bir önceki çeyrek 2023 9. Ay Yİ-ÜFE: 2.749,980

Bu ve önceki ortalama: (2.915,020 + 2.749,980) /2: 2.832,50

Basit Taşıma katsayısı: 2.915,020 / 2.832,50 => 1,02913

Değerlenmiş değer: 72.000 X 1,02913 => 74.097,36

Enflasyon farkı: 74.097,36 – 72.000 => 2.097,36 tl elde edilir.

VIO'da Stok Enflasyon işlemlerinin nasıl yapılacağı konusunda detaylı bilgi için tıklayınız. 

 

Vio'da Sabit kıymet ve Stoklar dışındaki diğer hesaplar için yapılacak işlemler Enflasyon Muhasebe Hesapları yazısında detaylı şekilde açıklanmıştır.
Anılan geliştirme yazısında Muhasebedeki Enflasyona esas Kebir hesapları ve bunlara ait yapılması gereken işlemler anlatılmaktadır.
Enflasyona esas Kebir hesaplamalarında tıpkı Sabit kıymetler gibi 'Taşıma Katsayısı' yöntemi kullanılmıştır.

Tüm yapılan Enflasyon hesaplarının Muhasebe entagrasyonu ise Enflasyon Muhasebe Entegrasyonu kısmında detaylıca anlatılmıştır.

 

Enflasyon Modülünün Açılması

Ticari Genel Parametreler ‘Genel’ sekmesindeki ‘Enflasyon Muhasebesi’ modülü açılır. (Bu modül ücretlidir ve Lisans anahtarı girildikten sonra adımlar kullanılabilir)

 

---

Enflasyon Yİ-ÜFE Enflasyon Muhasebesi 2023 Enflasyon Vio ERP