Temmuz 2023
Kaliteli üretimin başlangıç noktası tedarikçiden sağlanan girdilerin kalitesiyle başlar. Tedarikçilerden gelen hammadde ve malzemeler, fiziksel özellikler, kimyasal özellikler, boyutsal özellikler, performans özellikleri ve endüstriyel standartlar yönüyle kontrol edilir. Eğer işletmenin istediği kalite ölçüm değerine uyuyorsa tedarikçilerden teslim alınır. İstenilen kalite ölçüm aralığında değil ise tedarikçiye iade edilir.
Tedarik edilen hammadde ve malzemeler için girişte yapılan kalite ölçüm faaliyetlerinin ve uygun kalitede olmayanların geri gönderilmesine yönelik giderlerin de göz önüne alındığı değerlendirme maliyeti ortaya çıkar.
Bazı durumlarda ise satın alınan hammadde ve malzemeler işletmenin istediği kalite ölçüm aralığında olmasa da satın alma işlemi gerçekleştirilir. Ancak sebep olduğu maliyetlerin azaltılması amacıyla tedarikçi firmaya tedarik fiyatı üzerinden ceza yöntemi uygulanır.
VİO Programlarında var olan kalite kontrol uygulamalarına ek olarak belirlenmiş aralığın dışında olan ölçüm değerleri için tedarik fiyatı üzerinden ceza uygulanması artık mümkündür.
Bu yöntem normal alım veya müstahsil alımlarında uygulanabilir. Temel İşlem adımları şunlardır;
-Satın alınan mallar için alım kalite kontrol kriter tanımlarının yanı sıra ceza tanımının yapılması.
-Oluşan Alım İrsaliyesi ya da Emanet Alım için kalite ölçümlerinin yapılması.
-Ölçüm değerleri girilen Alım İrsaliyenin faturaya dönüşümü ya da Emanet Alımdan makbuz dönüşümü yapılması.
-Dönüşüm sırasında ölçüm ortalama değerin kriterlerin altında veya üstünde olması durumunda fiyattan düşülecek ceza bedelinin belirlenmesi.
Programda Kalite Genel Parametrelerinde bulunan parametre ile aktifleştirildikten sonra ceza tanımları yapılabilir.
Ceza Tanımlarının Yapılması
Stoklar için Alım Stok Kalite Kriter tanımları yapılır. Kalite ölçüm değerlerinin tolerans aralıkları verilir. Ceza uygulaması yapılacak ölçümler için “Alım Ceza” kutucuğu işaretlenir.
Ölçüm tolerans aralığının altında veya üstünde olması durumunda Alım Ceza çarpanları da tanımda yazılır.
Aşağıdaki örnekte ceza tanımları yapılmış bir stok için alım irsaliyesi üzerinden konu anlatılmıştır.
Alım İrsaliye veya Emanet Alım Fişlerine Kalite Ölçümlerinin Girilmesi
Alım İrsaliyesi ile HM-001 kodlu ürün için satın alma işlemi yapılmıştır.
İrsaliyede Ürün fiyatı 150 ₺ olarak görünmektedir.
İrsaliyenin Kalite Ölçüm verileri girilir. Ölçüm verileri girildikten sonra Ölçüm Ortalama Değeri ortaya çıkar.
Bu ürün için “Aşınma Direnci” ölçüm ortalama değerinin tolerans aralığının altında kaldığı görülmektedir. Bu nedenle Kalite kriter tanımında var olan ceza kuralının devreye girmesi beklenir.
Alım İrsaliyenin Faturaya Dönüştürülmesi
Alım irsaliyesinin faturaya dönüşümü esnasında ceza kuralı devreye girer ve aşağıdaki gibi hesap yapılır.
Ürün Fiyatı | = | 150 ₺ |
Ölçüm Tolerans Aralığı | = | %8,80 - 9,20 |
Ölçüm Ortalama Değeri | = | %8,65 (Toleransın Altında) |
Fark | = | 8,80 - 8,65 = 0,15 |
Altında Çarpan | = | 0,20 |
Ceza | = | Fiyat X Fark X çarpan |
Ceza | = | 150 X 0,15 X 0,20 = 4,5 |
Faturaya Alınacak Fiyat | = | 150 - 4,5 =145,5 ₺ |
Hesaptan sonra oluşan faturada cezalar düşülmüş fiyat ve bedel yansıtılır.
Sonuç:
-Kalite Kontrol ölçümlerinin yapılmasıyla birlikte başka bir işlem yapmadan fiyattan düşülecek ceza bedelinin direkt olarak yansıtılması sağlanmıştır.
-Fiyatlardan ceza bedelinin düşülmesi sayesinde Girdi kalite kontrol faaliyetleri sonucunda ölçüm aralığının dışında olan malzemelerin sebep olduğu maliyetlerin düşürülmesi sağlanacaktır.
-Tedarikçilerle yapılan ceza oranı anlaşmaları, tedarikçi seçiminde ve tedarikçi değerlendirmesinde önemli bir kriter olacaktır.