Kdv Oranına Göre Otomatik Matrah Hesabı Oluşumu
Mart 2023
Kdv Oranına Göre Farklı Matrah Gereksinimi
Vio programlarında satış geliri veya stoklar hesabı genelde stok tanımından (istenirse grup tanımından) alınır. Bunun asıl nedeni ön Muhasebedeki Satış ciro raporları ile Muhasebedeki satış gelirleri, Ön Muhasebedeki envanter rakamı ile Muhasebedeki stoklar hesabının birebir kontrol edilebilmesi içindir.
Öte yandan bazı işletmelerde sırf kdv beyannamesini çıkarabilmek için “kdv oranına göre ayrı matrah” hesabı istenir. Bu yöntem ile kdv beyannamesi önemli ölçüde çıkarılabilmesine rağmen ürün bazında satış geliri ve ürün bazında envanter karşılaştırması yapılamaz hale gelir.
Vio programlarında Kdv beyannamesi ön Muhasebeden hazırlandığı ve kdv oranına göre matrahlar (hatta kdv istisna koduna göre ayrı matrahlar) belirlendiği için Muhasebedeki hesabın nasıl tutulduğunun hiçbir önemi yoktur.
Ancak Muhasebe kökenli kişiler genelde Beyanname rakamlarını mutlaka Muhasebedeki mizan hesaplarından elde etmeye çalıştığı için Kdv oranına göre matrahı belirleyecek bir düzenekler her zaman önemli bir kabul görmüştür. Bu tarz düzenekler “Muhasebeden detaylı veri istenmeyen ve genelde Beyanname amaçlı kayıt oluşması“ amacıyla istenmektedir.
Toptan ve Perakende Satışın Ayrı Hesaba İşlenmesi
.jpg)
Geçmiş dönemlerde uygulanan Toptan ve Perakende satışların ayrılması buna bir örnektir.
Toptan satış Ticari fişlerde fiş tipi “Toptan” denerek bulunur.
Perakende satış Perakende Satış veya Mağaza Satışı adımından yapılan işlemlerdir.
Bu seçenekler işaretli ise Stok Satış geliri (Normal), Satış geliri (Toptan), Satış geliri(Perakende) hesapları ayrı verilerek toptan veya perakende satış matrahları ayrı olarak belirlenebilir.
Doğrudan Kdv Oranına Göre Matrah Oluşturma
Stok veya Hizmet tanımında Alım ve Satış için “değişken kdv” kavramı kullanılabilir. Bu durumda normal faturada değişken kdv olduğu ve “toptan/perakende” gibi bir amaç da belirtilmediği için değişken kdvli kullanımlarda ayrıca kdv oranına göre ayrı matrah istenirse yukarıdaki çözümler yetersiz kalır.
Bu isteği karşılayacak bir düzenek ayrıca vardır. Entegrasyon parametrelerindeki ‘Satış Geliri’ ve ‘Stoklar hesabı’nın kdv oranına göre otomatik belirlenmesi sağlanabilir.
.jpg)
Zaten anılan seçeneğin yanındaki (?) kısmından yardım alınırsa aşağıdaki gibi bir açıklama gözükür.
Stok'un Satış gelir hesabı stok tanımında belirtilir.
Bu durumda Stokun satış kdv oranına göre bir muavine satış geliri gelerek Kdv beyannamesine esas ön veri belirlenir.
İşletmede Toptan Satış ile %1 kdv kullanımı varsa "Toptan satış gelir hesabı" ayrı belirtilerek bu sefer %1 açısından kdv matrahı belirlenebilir.
Ancak Entegrasyon parametrelerine bağlı olarak Stok Grubu bazında muhasebeleşme yapılabilir.
Tabi şüphesiz ki belirtilecek gruplar mutlaka tek bir kdv oranı cinsinden olmalıdır ki matrah düzgün belirtilsin.
Öte yandan Hem Stok Gruptan muhasebeleşme yapıp hem de farklı kdv oranına ait stokları aynı grupta toplamak isteyenler vardır.
Bu durumda kdv oranı bazında matrah elde edilemez.
Bu tür çalışan yerler (Gruptan muhasebeleşme ve Grupta farklı kdv oranlı stok olan yerler) için ek bir çözüm geliştirilmiştir.
"Satış Gelir Muavini otomatik elde edilir" seçeneği varsa Stok veya Grup tanımındaki Satış gelir hesabı Muhasebe Muavinin üst seviyesi şeklinde verilebilir.
Bu durumda Muhasebeleşme sırasında Ara seviye hesabının sonuna Kdv oranı eklenerek muh hesap bulunur.
Örnek: 600 01 Ara Seviye hesap olsun.
İlgili Stok %8 ile satılmış ise 600 01 08 Muavin hesabı aranır.
Ancak Satış geliri (veya iadesi) Muavin olarak tanımlanırsa doğrudan ne tanımlanırsa aynen alınır.
Örnek olarak mutlak surette tek kdv oranına ile çalışan stokların mal cinsine göre ayrı muavin olarak belirtilmesi gerekebilir.
Burada belirtilen Satış Geliri İç Piyasa veya İhraç Kaydıyla durumu için geçerlidir.
İhracat'da zaten kdv yoktur ve %0 diye alt muavin açmanın yararı da yoktur.
Bu bilgiler ışığında anılan seçenekler işaretli ise
-Stok satış geliri ve Stoklar hesabı için sadece “muavinin üzeri olan grup hesap” belirtilir
-Entegrasyon sırasında bu grup hesabının arkasına 00, 01, 08, 18 gibi uygun kdv oranı eklenir
-Anılan hesap kodu yok ise otomatik olarak açılır
-Ve entegrasyon işlemi yenilenmiş hesap kodu ile tamamlanır
Sonuç
-Vio Ön Muhasebeden Beyanname hazırladığı için Beyannameler zaten düzgün şekilde Kdv oranı matrahına göre hazırlanır
-Yine de her kdv oranı için ayrı matrah elde edilmek istenirse Stoklarda sadece “Muhasebe Grup hesabı” verilir. Entegrasyonda grup hesap arkasına “kdv oranı” eklenerek asıl muavin hesabı belirlenir
-Bu yöntem ile özellikle Muhasebecilerin istediği “farklı kdv oranına göre farklı matrah” çözümü sağlanır
-Birden çok stok aynı ortak gruba bağlı olacak ise (örnek pastalar, çörekler, ekmekler …) hepsinde ortak muhasebe grup hesabı verilebilir.
-Stok yerine Stok gruptan Muhasebe hesabı da verilebilir. (Entegrasyon parametrelerine göre). Bu durumda da Stok grupta verilen Muh. Grup hesabı bu stok grubuna bağlı tüm stoklar için geçerlidir anlamına gelir
Kdv Oranı Beyanname Kdv Matrahı Ön Muhasebe Entegrasyon Değişken Kdv ERP Vio
