Ekim 2022
7338 sayılı Kanun ile 2022 yılı içinde Demirbaşlara Enflasyon hesabı uygulanarak farkın gidere atılması sağlanmıştır.
Bu değerleme 2021 yılı 5. Ay sonundaki Enflasyon hesabı yapan yerler için de geçerlidir.
Gerek 2021 gerek 2022’deki enflasyon hesapları zorunlu olmayıp isteğe bağlı olarak yapılabilir.
2021 yılında yapılması gereken işlemlere ait bilgiler Vio Web sitesinde daha önce “7326 sayılı kanun için Değerleme Yöntemi” başlığı ile verilmişti.
2022 yılındaki Enflasyon hesabı da tıpkı 2021 yılındaki gibi “Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi” (Yİ-ÜFE) tablosundaki verilere göre yapılır.
VİO’da DEMİRBAŞ ENFLASYON HESABI
Vio’da gerek 2021 gerek 2022 yılındaki hesaplama sonuçları Demirbaş tanımına yazılır. Böylece hem sonuçlar rahatça görülür hem de başka yerde hesap yapılırsa Demirbaş tanımına değerler kolayca yüklenebilir.
Demirbaş Paramaterlerinde ‘Enflasyon’ sekmesinde 2022 için hesap yapılacağı belirtilirse yeni açılan menüde buna ait adımlar gözükecektir.
Parametrelerde seçilen çeyrek dönemi “Hesabın yapılacağı dönemi” gösterir. Enflasyona göre düzenlenen Sabit Kıymet ve Birikmiş Amortisman değeri belirtilen “Değerleme Dönemi”ni takip eden Çeyrek dönem veya Ay’da “başlangıç verisi” olarak kabul edilecektir.
Çeyrek dönem hesabında seçilen enflasyon hesabı için uyarı yer alacaktır.
2021 hesapları 2022 1. Çeyrekte aktiflere dahil edilir.
2022 hesapları ise “seçilen çeyrek dönemin bir sonrasında” aktiflere dahil edilecektir.
2021 veya 2022 için Enflasyon hesabı varsa Demirbaş ana menüde ayrı adımlarda gözükür ve her adımın hangi kanuna ait düzenleme ile yapıldığı da belirtilir.
ENFLASYON HESAP YÖNTEMİ VE SONUÇLARI
Enflasyon Hesabı Yİ-ÜFE katsayıları yardımıyla yapılır.
Demirbaş Enflasyon adımında “ÜFE Yurt İçi kullanım katsayıları” kısmında gerekli veriler yayınlanmaktadır. Kullanıcı isterse bu tabloyu revize edebilir.
Hesap detaylarını görmek için Demirbaş Listesi bir kez daha gösterilmiştir. Görüleceği üzere 001 kodlu demirbaş 2019 yılında alınmış ve 2021 yılında hesap
yapılmıştır. Ancak 003 kodlu demirbaş yine 2019’da alınmasına rağmen 2021 yılında bilerek Enflasyon hesabına alınmamıştır. 002 kodlu ve 004 kodlu demirbaşlar ise 2022 yılında alınmıştır. 7338 sayılı kanuna göre sadece 2022 öncesinde alınmış demirbaşlar için hesap yapılabilir.
Bu koşullarda 7338 sayılı kanuna göre parametrelerde belirtilen 3. Çeyrek (Temmuz-Eylül) sonunda Enflasyon hesabı yapılırsa;
001 kodlu demirbaş için
-2021 yılında Enflasyon hesabı yapılmış ve 1.000 tl olan alım bedeli enflasyon hesabı ile 1.567,96 tl’ye ulaşmıştır. Değerleme 2021 yılındaki 7326 sayılı kanunda belirtildiği gibi 2021/5. Ay sonunda yapılacağı için bu demirbaşın 2021/5 -> 2022/9 arası Enflasyon hesabı yapılır
-Yİ-ÜFE tablosunda görüleceği üzere
-2021/5 için katsayı = 666,79
-2022/9 için katsayı = 1865,09
-Artış katsayısı = (sonraki / önceki) = 1865,09 / 666,79 = 2,79712 bulunur
-Eski Sabit kıymet değeri = 1.567,96 için
-Yeni Sabit kıymet = (Eski Sabit Kıymet X Artış Katsayısı) = 1.567,96 X 2,79712 => 4,385,77 tl elde edilir
-Bu sabit kıymet bir sonraki çeyrekte (Ekim-Aralık) başlangıç değeri olarak alınacaktır
003 kodlu demirbaş için
-2021 yılında Enflasyon hesabı yapılmamış ve 1.000 tl olan alım bedeli halen değişmemiştir. Enflasyon hesabı olmadığı için Alım tarihinin 1 ay sonrası başlangıç katsayısı kabul edilir. (Ekranda gösterilmedi ancak Alım Ocak 2019’dur ve katsayı başlangıcı Şubat 2019 olmalıdır)
-Yİ-ÜFE tablosunda görüleceği üzere
-2021/2 (Şubat) için katsayı = 425,26
-2022/9 için katsayı = 1865,09
-Artış katsayısı = (sonraki / önceki) = 1865,09 / 425,26 = 4,38576 bulunur
-Eski Sabit kıymet değeri = 1.000 tl için
-Yeni Sabit kıymet = (Eski Sabit Kıymet X Artış Katsayısı) = 1.000 X 4,38576 => 4,385,76 tl elde edilir
-Bu sabit kıymet bir sonraki çeyrekte (Ekim-Aralık) başlangıç değeri olarak alınacaktır
Her iki demirbaş bilerek aynı tarih ve aynı bedel ile alınmıştır. Birisine 2021 enflasyonu uygulanmış, diğerine uygulanmamıştır. Görüleceği üzere farklı hesaplar sonrası ikisi de 2022/9 sonu itibariyle aynı değere (1 kr. fark ile) gelmiştir. Bu da hesaplamanın çapraz kontrolünü de gösterir.
2022 Enflasyon Kontrol Raporu ile düzeltme öncesi, sonrası ve Enflasyon farkı raporlanabilir.
AMORTİSMAN RAPORLARI AÇISINDAN DURUM
Yapılan örnek 2022/3. Çeyrek için yapılmıştır. Dönem sonundaki enflasyon hesabı bu dönemde aktiflere dahil edilmez. Bu nedenle Enflasyon dahil olmadan rapor alınır.
Oysa bir sonraki çeyrek dönemde (4. Çeyrek Ekim-Aralık) Enflasyona göre düzenlenmiş “Sabit Kıymet” ve “Birikmiş Amortisman” üzerinden hesap yapılmıştır.
Bu yapılanlar VioTicari 4.13.6.1.2 sürümden itibaren geçerlidir.
SONUÇ;
-Vio ile 2022 yılına ait 7338 sayılı kanuna uygun Enflasyon hesabı yapılır.
-Hesap sonucu Demirbaş listesinde gösterilir.
-Sonraki dönemde Enflasyona göre düzenlenmiş değerlerden hesaba devam edilir.