İLAVE AGİ HESABI
İLAVE AGİ HESABI
İlave AGİ %20’lk vergi kademesine geçiş sırasında çalışanın yaşadığı net ücret kaybını telafi etmeye yönelik bir uygulamadır.
Ancak hesaplanma kuralı çok dar tutulmuştur. Bu yüzden genelde sadece asgari ücretli ve bekar kişiler bundan yararlanabilir.
İlave AGİ şu şekilde hesaplanır:
- Tahakkuk ayında tam çalışma yoksa ilave AGİ uygulanamaz.
- Asgari ücretli bekar kişinin Ocak ayındaki AGİ dahil neti bulunur: Bekar asgari ücretli AGİ dahil net = 2.557,59 + 268,31 => 2.825,90 TL
- Tam çalışma yapılan ay sayısı bulunur (Eksik çalışılan aylar ilave AGİ için kullanılamaz)
- Tam çalışma Kümüle alt sınır = Tam çalışma ay sayısı X bekar asgari ücretli AGİ dahil net bulunur.
- Bu ay dahil yılbaşından beri tam çalışma yapılan aylar için tam çalışma toplam AGİ dahil net bulunur.
- Tam çalışma Kümüle alt sınır> Tam çalışma toplam AGİ dahil net ise aradaki fark İlave AGİ hesaplanan AGİ ye eklenir.
Temel yöntem yukarıdaki şekilde olmasına rağmen aşağıdaki pratik yöntem ile de ilave AGİ tahmini olarak bulunabilir:
- Önceki aylarda tam çalışma olduğu varsayılır.
- İlgili ayda %15’lik dilimin üstüne çıkılan matrah bulunur. (en fazla %20 olabilir)
- Dilim oran farkı bulunur. (%20 - %15 => %5)
- %15’lik dilimin üstüne çıkan matrahın %5’i ilave AGİ olarak bulunur.
İlave AGİ’nin hesap şekli bu kısıtlamalar nedeniyle zordur. Teorik olarak çalışan %20’lik dilime girildiği zaman ilave AGİ eklentisinin olacağını düşünebilir. Oysa aşağıdaki durumlar nedeniyle ilave AGİ oluşmayabilir.
- Kişi o ay tam çalışma yapmadıysa alınamaz.
- Kişi %20 vergi dilimine çıkmadıysa (Yani vergi matrah toplamı 24.000’e ulaşmadıysa) ilave AGİ oluşmaz.
- Kişi bu veya önceki aylarda fazla mesai yapmış ise fazla mesaiden kaynaklanan katkı nedeniyle ilave AGİ’ye gerek olmayabilir.
- İlave AGİ bekar kişi (AGİOranı=%50) baz alınarak hesaplanır. Evli, çocuklu vs. kişi için (AGİOranı>%50) elde edilen ek AGİ fazladan katkı yapacağı için ilave AGİ oluşumunu engelleyebilir.
Bahsedilen durumlar nedeniyle İlave AGİ sürekli tam çalışma yapması ve fazla mesai yapmaması kaydıyla bekar kişilerde Ağustos ayında ilave AGİ çıkabilir. Evli kişilerde ise hiç çıkmaz. (Evli olmak nedeniyle %10’luk AGİ oran farkından kaynaklanan katkı nedeniyle).
Örnek1: Asgari ücretli ve bekar kişi Temmuz ayı AGİ değeri:
Hala %15’lik dilim nedeniyle vergi artışı olmaz.
İlave AGİ = 0, AGİ=268,31 (Daha önceden hesaplanmıştı)
Örnek2: Asgari ücretli ve bekar kişi Ağustos AGİ değeri (Diğer tüm aylarda tam çalışma varken):
Normalde 268,31 hesaplanması gerekirken %20’lik vergi dilimine sıçrayan kısım nedeniyle net ücrette kayıp oluşur.
3.040,87’lik vergi matrahı için 2.713,91’lik kısmı %15, kalan 326,96’lık kısmı ise %20’den kesilir (Vergi hesabı kısmında örnek vardı).
326,96 TL’nin %15’den %20’ye çıkmak nedeniyle fazladan oluşan vergi kısmı 326,96 X % (20 – 15) => 326,96 X %5 => 16,35 TL’dir.
İlave AGİ bu kaybın telafisi anlamına geldiği için ilave AGİ = 16,35 bulunur.
Normal AGİ değeri olan 268,31’e eklenerek AGİ = 268,31 + 16.35 => 284,66 bulunur.
Örnek3: Asgari ücretli ve bekar kişi Eylül AGİ değeri (Diğer tüm aylarda tam çalışma varken):
Eylül ayı için tümüyle %20 kesinti yapılır.
%5’lik ek artış nedeniyle 3.040,87 matrah için 3.040,87 X %5 => İlaveAGİ = 152.04 bulunur.
Normal AGİ değeri olan 268,31’e eklenerek AGİ = 268,31 + 152.04 => 420,35 bulunur.
Not: Bu hesaplama pratik hesaplamadır. Asıl hesaplanması gereken yıllık bazda hesaba göre 1 kuruş fark çıkabilir.
İlave AGİ’nin hangi ayda çıkacağı tümüyle vergi kademelendirmesindeki %20’lik dilimin matrahı ile ilgilidir.
2020 yılında asgari ücret brüt 2.943 TL iken %20’lik dilim matrahı 22.000 TL idi. Bu durumda Eylül ayında ilave AGİ oluşabiliyordu.
Ancak 2021 yılında asgari ücret 3.577,50’ye çıkmışken %20’lik vergi dilimi 24.000 TL’ye ancak ulaşmıştır.
Yani asgari ücret %22 civarında ((3.577,50 – 2.943) X 100 / 2.943) artmış olmasına rağmen %20’lik vergi matrahı sadece %9 civarında ((24.000-22.000) X 100 / 22.000) artmıştır. Bu da daha erken %20’lik dilime geçişi getirmiştir. 2021 itibariyle Ağustos ayından itibaren Asgari ücretli Bekar kişilerde İlaveAGİ oluşacaktır.
Bkz: Brüt ücretten AGİ hariç net hesabı
Bkz: AGİ (Asgari Geçim İndirimi) hesabı
Bkz: BES (Bireysel Emeklilik Sigortası) hesabı
Bkz: Vergi kesintisi hesabı
Bu hesaplamalar 2021 yılı için yapılmıştır.
AGİ İlave AGİ Asgari Ücret Bordro Vio Ücret Hesabı
